Η Θεραπεία Σχημάτων αποτελεί ένα συνδυαστικό μοντέλο ψυχοθεραπείας, το οποίο σχεδιάστηκε για την αντιμετώπιση θεραπευόμενων με χρόνιες συναισθηματικές δυσκολίες.

Έχει τις βάσεις της στη Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία,  ενσωματώνοντας στοιχεία και από άλλες θεραπευτικές προσεγγίσεις όπως η Θεωρία του Δεσμού, η Ψυχανάλυση, η Θεωρία των Αντικειμενοτρόπων Σχέσεων και η Gestalt.

Η Θεραπεία Σχημάτων, χρησιμοποιώντας κυρίως τεχνικές εστιασμένες στο συναίσθημα, προσπαθεί να κατανοήσει σε βάθος τις δυσκολίες του θεραπευόμενου ανατρέχοντας στη ρίζα τους στην παιδική και πρώιμη εφηβική ηλικία. Παράλληλα, η κατανόηση αυτή βοηθάει στη δημιουργία ουσιαστικής θεραπευτικής σχέσης η οποία αποτελεί βασικό εργαλείο εργασίας στη Θεραπεία Σχημάτων.

Τα σχήματα δημιουργούνται όταν οι βασικές συναισθηματικές ανάγκες της παιδικής ηλικίας δεν καλύπτονται. Είναι το αποτέλεσμα ελλειμματικών και τοξικών εμπειριών και, αν και είναι σαφώς δυσλειτουργικά, έχουν ισχυρή τάση διατήρησης στην ενήλικη ζωή. Είναι μέρος της ταυτότητας ενός ατόμου, αποτελούν τον τρόπο με τον οποίο βιώνει τον εαυτό του και συνεπώς του είναι απολύτως οικεία και γνωστά. Κάνουν το άτομο να δυσλειτουργεί αλλά την ίδια στιγμή αποτελούν μέρος της πραγματικότητάς του, είναι «αυτό» που ξέρει, και για αυτό είναι πολύ δύσκολο να τα αλλάξει. Τα σχήματα καθορίζουν σε σημαντικό βαθμό τον τρόπο με τον οποίο το άτομο σκέφτεται, νιώθει, συμπεριφέρεται και σχετίζεται με τους άλλους.

Ενδείξεις Θεραπείας Σχημάτων

Η Θεραπεία Σχημάτων έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική σε άτομα με μακροχρόνιες συναισθηματικές δυσκολίες, διαταραχές προσωπικότητας, χρόνια κατάθλιψη, χρόνιο γενικευμένο άγχος, προβλήματα ζεύγους, διατροφικές διαταραχές και σε άτομα που δυσκολεύονται να διατηρήσουν ικανοποιητικές σχέσεις με τους άλλους.

Η Θεραπεία Σχημάτων μπορεί να είναι σύντομης, μέσης ή μακράς διάρκειας θεραπευτική παρέμβαση, ανάλογα με τις ανάγκες και τις δυσκολίες του θεραπευόμενου.